Stichting Sonrisa Rijnmond is een algemeen nut beogende instelling die werkzaamheden verricht welke voor 90% of meer rechtstreeks het algemeen belang dienen. Wat wil dat zeggen? De evenementen zijn in beginsel voor ‘iedereen’. Zo organiseren wij evenementen in woonzorgcentra welke fungeren als optimale ontmoetingsplek en dan ook toegankelijk zijn voor een ieder die daar graag bij wil zijn.
Onze primaire doelgroep is de ouderen en vooral (maar niet alleen) kwetsbare ouderen.
De gemeente Capelle aan den IJssel zegt over het begrip ‘kwetsbare ouderen’ in haar Notitie en Ouderenagenda januari 2017: “Onder kwetsbaarheid verstaan we het proces van opeenstapeling van verminderd functioneren op een of meer van de volgende gebieden: cognitief, sociaal, psychisch of fysiek. Deze opeenstapeling vergroot de kans op negatieve gezondheidsuitkomsten (functiebeperkingen, opname of overlijden).
Gemeente Rotterdam zegt in haar Beleidsprogramma Langer Thuis: “Voor het definiëren van kwetsbare ouderen is in navolging van het Sociaal Cultureel Planbureau gebruik gemaakt van de zogenaamde Tilburg Frailty Indicator (TFI). Kwetsbaarheid ontstaat niet alleen door gezondheidsproblemen, maar ook door de mate waarin mensen beschikken over sociale vaardigheden, financiële middelen en een sociaal netwerk.”
Momenteel, mei 2019, bestaan onze structurele activiteiten uit
– het ontmoetingsprogramma Goud voor Oud en
– Capelse Culturen Ontmoeten Elkaar
Goud voor Oud is o.a. gericht op het laten deelnemen aan de maatschappij van die kwetsbare ouderen zonder andere ouderen te ontzien. Er komen daadwerkelijk mensen naar ons toe bij Goud voor Oud die het hebben over “nu voel ik me weer onderdeel van de maatschappij” en “dank jullie wel voor vandaag want ik heb verder niets anders” en “ja die informatie (uit het thema) was nuttig voor mij”.
Goud voor Oud voeren we elke maand uit in een woonzorgcentrum (De Vijverhof), een verpleeg/verzorgingshuis (Rozenburcht) en twee wooncomplexen voor 55+ (Schinckelhove en Spinoza). De keuze voor die locaties heeft onder andere te maken met de aanwezige voorzieningen, zoals een ruimte waar tussen 50 en 100 mensen bijeen kunnen komen, goede toegankelijkheid voor gehandicapten en minder-validen, een keuken en geschikte toiletten. Goud voor Oud is ook voor mensen die niet in die woonzorgcentra of verpleeghuizen wonen. Het woonzorgcentrum of verpleeghuis faciliteert zijn accommodatie.
Waarom Goud voor Oud?
Goud voor Oud was van maart 2015 t/m december 2016 een ontmoetingsactiviteit van welzijnsorganisatie Buurtkracht in Capelle aan den IJssel. Deze vond maandelijks plaats in woonzorgcentrum de Vijverhof in Capelle aan den IJssel. In oktober 2016 maakte Buurtkracht tijdens een uitvoering bekend met Goud voor Oud te stoppen per december 2016. Tijdens de bekendmaking startten bezoekers van Goud voor Oud een handtekeningenactie om Goud voor Oud te behouden. Deze handtekeningen zijn aangeboden aan burgemeester Peter Oskam.
Vrijwel direct na die bekendmaking in oktober 2016 heeft een initiatiefnemer van de toen in oprichting zijnde Stichting Sonrisa Rijnmond, die al een goed contact had met directeur Joost Zielstra van de Vijverhof, contact opgenomen met genoemde directeur met het aanbod om Goud voor Oud te gaan organiseren. Immers, de basis van het Goud-voor-Oud-concept sloot/sluit aan op het gedachtegoed van Stichting Sonrisa Rijnmond voor evenementen voor ouderen (ontmoeting op één plek vanuit vele – zelfstandige -woningen, herinneringen doen herleven en hersenactiviteit stimuleren). Dat aanbod is vervolgens met het college van gemeente Capelle aan den IJssel besproken wat heeft geleid tot een opdrachtverstrekking aan Stichting Sonrisa Rijnmond om Goud voor Oud in de Vijverhof te gaan organiseren vanaf februari 2017.
Gemeente Capelle gaf hierover op 15 november 2016 het volgende persbericht uit:
“Goed nieuws voor de liefhebbers van Goud voor Oud in De Vijverhof. Het Capelse college heeft vandaag besloten om komend jaar de kosten te dragen. Dit betekent dat de maandelijkse muziekactiviteit voor ouderen gewoon door kan gaan. Het college wil daarnaast onderzoeken of het concept Goud voor Oud ook op andere locaties in Capelle succesvol kan worden uitgerold.
Goud voor Oud is een maandelijkse muziekactiviteit voor ouderen, georganiseerd door Buurtkracht, die plaatsvindt in De Vijverhof. Naast live optredens, kunnen de deelnemers meedoen aan een quiz en spelletjes. Ook is er altijd een inhoudelijk thema dat wordt besproken, zoals mantelzorg of de gevolgen van dementie. Niet alleen bewoners van De Vijverhof, maar ook omwonenden komen er op af. Met zo’n 50 deelnemers per keer is Goud voor Oud zeer succesvol.
De reden dat desondanks het doek binnenkort zou vallen is dat het budget op is en het Buurtkracht niet is gelukt om voldoende vrijwilligers te vinden die de activiteit willen ondersteunen. Toen de bewoners van De Vijverhof dit slechte nieuws hoorden zijn ze een handtekeningenactie gestart. De handtekeningen zijn onlangs overhandigd aan burgemeester Peter Oskam.
Waarderen
“Goud voor Oud is zeer succesvol, maar dreigt nu ten onder te gaan. Dat willen wij voorkomen, vooral omdat we de activiteit enorm waarderen”, zegt wethouder Zorg en Cultuur Josien van Cappelle. “Juist vanwege die waardering willen we niet alleen zorgen dat de bewoners van De Vijverhof ervan kunnen blijven genieten, maar willen we ook kijken hoe we Goud voor Oud op andere plekken in Capelle kunnen organiseren. We maken op die manier van de nood een deugd.”
Met de financiële bijdrage kan De Vijverhof zorgen voor de muzikale invulling. De Vijverhof is zelf druk bezig met het vinden van extra vrijwilligers. In de loop van volgend jaar moet duidelijk worden of Goud voor Oud op meerdere plekken in Capelle gaat starten en of de activiteit in aanmerking komt voor structurele financiering.”
Gemeenten zoals Capelle aan den IJssel hebben beleidsnotities waarin zij het beleid rondom ouderen in beeld brengen en waarin zij aangeven ouderen te (blijven) betrekken bij hun deelname aan de maatschappij.
Inzake het participeren in de samenleving zegt Gemeente Capelle aan den IJssel in haar Notitie en Ouderenagenda januari 2017 o.a. “je kunt immers pas participeren als er aandacht is voor mobiliteit, goede ontmoetingsplekken, goede communicatie over aanwezige voorzieningen en je de kans krijgt om bij te dragen aan de samenleving. Voor het faciliteren hiervan zien wij een rol voor de gemeente en organisaties in Capelle.”
Stichting Sonrisa Rijnmond is één van die ‘organisaties in Capelle’. Goud voor Oud richt zich op mobiliteit omdat mensen vanuit allerlei plekken uit de stad (hun zelfstandige woningen) naar Goud voor Oud komen. Goud voor Oud vindt plaats op goede ontmoetingsplekken, voorziet via de maandelijkse thema’s in ‘goede communicatie over aanwezige voorzieningen’ en geeft ouderen de kans om bij te dragen aan de samenleving door erbij te zijn als gast of bij te dragen als vrijwilliger tijdens de uitvoering van Goud voor Oud.
Wat is Goud voor Oud?
Goud voor Oud is een ontmoetingsprogramma van ongeveer 3 uur voor ouderen en bestaat uit de volgende onderdelen;
– een inhoudelijk thema waar de middag of avond op gebaseerd is;
– informatievoorziening over het thema, zoals via een lezing of presentatie;
– muziek gericht op herinnering, verbinding, beweging en ontspanning;
– met elkaar koffie of thee met een lekkernij nuttigen;
– aandacht voor eventuele verjaardagen van de aanwezigen;
– tegen het eind met elkaar eten van bijvoorbeeld verse soep of sandwiches.
De Goud voor Oud uitvoeringen zijn gericht op:
– eenzaamheid verminderen;
– mensen uit een sociaal isolement halen;
– mensen hun sociale netwerk doen uitbreiden;
– mensen met elkaar laten praten over de thema’s en de muziek;
– het ophalen van (gezamenlijke) herinneringen waardoor gesprekken ontstaan, waaruit nieuwe sociale contacten en zelfs nieuwe vriendschappen kunnen groeien doordat bijvoorbeeld mensen er bijvoorbeeld achter komen een gezamenlijke achtergrond te hebben op gebied van muzikale voorkeur, woonomgeving, school, werk of familie/kennissen.
Tijdens Goud voor Oud worden door de presentator en de vrijwilligers vragen gesteld aan de gasten over het thema of over de muziek met als doel de gasten te activeren, hun geheugen te stimuleren, hun mening te delen, te reageren op elkaar, delen van hun levenservaring te delen.
Het onderdeel muziek heeft natuurlijk een entertainend karakter, echter wij brengen vooral muziek voor de herinneringen en beweging. Gasten die op grond van fysiek (of mentaal) vermogen kwetsbaar of beperkt zijn zien wij walsen en swingen in hun stoelen. Neuropsycholoog en hoogleraar bewegingswetenschappen Erik Scherder zegt in het blad Psychologie Magazine van maart 2017: ‘de prefrontale cortex is bij veroudering één van de kwetsbaarste onderdelen van het brein. Muziek houdt hem langer fit, waardoor het geheugen scherper blijft en het probleemoplossend vermogen op peil wordt gehouden’. Wij vragen gasten van Goud voor Oud naar hun muzikale herinneringen, laten hen zoeken in hun herinnering naar artiesten of liedjes, alles met een glimlach naar het verleden om in het heden de kwaliteit van leven te bevorderen.
Aan de hand van door ons verricht onderzoek tijdens de reeds uitgevoerde Goud voor Oud middagen in De Vijverhof kunnen wij vaststellen dat:
1. ongeveer 55% van de aanwezige ouderen komt van buiten het woonzorgcentrum waar Goud voor Oud plaatsvindt,
2. de leeftijd van de gasten tussen ongeveer 65 jaar en 105 is en
3. de ouderen die op een willekeurige Goud voor Oud middag aanwezig waren kwamen vanuit 10 verschillende postcodes.
Inzet van vrijwilligers
Stichting Sonrisa Rijnmond kan bij de uitvoeringen van Goud voor Oud rekenen op de inzet van een groot aantal (thans ca. 25) vrijwilligers. Deze lieve mensen, ook ouderen, zorgen voor het serveren van de koffie en thee en de soep of snacks en helpen waar nodig bij de uitvoering van het programma. Ook fungeren zij als gastheer/-vrouw voor de ouderen die Goud voor Oud bezoeken, praten met ze en bieden een luisterend oor. Deze vrijwilligers kunnen op deze wijze hun kwaliteiten in blijven zetten en zich nuttig maken voor de samenleving, terwijl zij het met plezier en passie doen en zoals een van de vrijwilligers zei “ik wil zelf ook een fijne middag hebben”.
Naast Goud voor Oud liggen er momenteel plannen voor het organiseren van
– een theatervoorstelling voor ouderen met kerstmis, ook bedoeld om eenzaamheid tegen te gaan en sociale cohesie te bevorderen en
– een vervolg op het Goud voor Oud programma dat zich richt op wat we ervaren van de bezoekers over behoeften om meer aan de samenleving deel te kunnen nemen en manieren om eenzaamheid/isolatie te verminderen, het vergroten van de sociale cohesie en maatschappelijke betrokkenheid en participatie van mensen.
Capelle aan den IJssel, 30 april 2017